Większość z nas wie, że kurkuma (Curcuma longa) to tradycyjna przyprawa hinduska.

Jednak to tylko ułamek jej wartości.

Kurkuma jest też powszechnie stosowana jako lek w Ajurvedzie oraz tradycyjnej medycynie chińskiej od ponad 4000 lat.

Co takiego ma w sobie ta roślina, że zajęła w nich trwałe miejsce?

Tradycyjnie kurkuma wykorzystywana jest jako środka wspomagający gojenie ran, leczący zapalenia układu pokarmowego, w tym bóle i zaburzenia czynności wątroby. Współczesne badania potwierdzają antybakteryjne, przeciwzapalne i antyoksydacyjne właściwości kurkumy, co jest zasługą kurkuminy – specyficznej substancji przez nią wytwarzanej.

Jakie więc właściwości posiada kurkuma?

1. Kurkuma posiada silne właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne.

Przeciwutleniacze usuwają wolne rodniki. Dzięki temu spożywanie kurkumy pomaga zmniejszyć lub uniknąć uszkodzeń przez nie wywoływanych. Kurkuma jest często stosowana w medycynie ajurwedyjskiej do zmniejszenia zapalenie gardła i migdałków oraz jako lek przeciwzapalny przy wielu innych schorzeniach. Badanie z 2009 wykazało skuteczność i bezpieczeństwo stosowania kurkumy u pacjentów z zapaleniem stawów kolanowych (stan zapalny) stwierdzając, że kurkuma było bezpieczne i tak skuteczne jak ibuprofenu. Inne zioła takie jak szałwia, imbir czy czosnek także posiadają właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne.

2. Kurkuma posiada właściwości przeciwbakteryjne.

Kurkuma działa przeciwbakteryjnie hamując wzrost zarazków chorobotwórczych, takich jak bakteria, wirusy i grzyby. W 2009 r.  badanie wodnego wyciągu z kurkumy pokazał dobre działanie przeciwbakteryjne wobec takich patogenów jak E. coli i gronkowca. (Niamsa i wsp., 2009)

3. Kurkuma posiada korzystny wpływ na układ pokarmowy.

Podobnie jak inne zioła o gorzkim posmaku kurkuma stymuluje produkcję żółci i jej stosowanie w potrawach  skutecznie łagodzi problemy trawienne. W Ayurvedzie, kurkuma ziołem, które niesie  ocieplenie i rozpala ogień trawienny. Badania w Tajlandii pokazały, że po7 dniach stosowania kurkumy u 87 % badanych wystąpiło częściowe lub pełne uwolnienie od niestrawności.

Ostatnie badania nad kurkuma dotyczą jej wpływu chorobę Alzheimera i choroby serca. Wynika one z jej wpływu  na poziom cholesterolu, triglicerydów i cukru we krwi.

Jak korzystać z kurkumy?

Z kurkumy korzystać możemy wewnętrznie i zewnętrznie.

Z powodu swoich właściwości przeciwbakteryjnych, w połączeniu z małą ilość soli  w postaci pasty, kurkuma może być stosowana bezpośrednio na  skórę, gdyż leczy na otarcia i obrzęki. Pasta ta jest również stosowana w celu usunięcia siniaków. Wiemy, że płukanie gardła wodą z solą przynosi ulgę w chorobach gardła, jednak gdy do soli dodamy kurkumy, powstaje lek jeszcze bardziej skuteczny.

Wadą kurkumy jest szybki jest jej szybki  metabolizm, który może zostać spowolniony przez spożywanie jej łącznie z czarnym pieprzem. Piperyna z czarnego pieprzu  działa jak katalizator – zwiększa bioaktywność kurkumy, nawet o 2000% ! (Shoba i in. 1998 )! Uwaga: czarny pieprz może hamować metabolizm innych leków, więc powinien być stosowany z ostrożnością.

Warto jest włączać kurkumę do przepisów kulinarnych. Istnieją jednak przepisy, które stawiają ją na pierwszym miejscu. Jednym z takich sprawdzonych jest przepis jest „Złoty Mleko” – tradycyjną ajurwedyjską miksturę leczniczą. Aby go przygotować, należy na początku zrobić pastę z kurkumy

Pasta z kurkumy – przepis

¼ szklanki mielonej kurkumy

½ szklanki wody

Do garnka wlej zimną wodę i dodaj kurkumę. Gotuj na wolnym ogniu, aż wytworzy się gęsta papka. Przełóż do słoika, ostudź i następnie przechowuj w lodówce.

Taka pasta z kurkumy może być stosowana na kanapki, tosty lub dodawana do innych potraw.

Złote Mleko Ajurwedy – mleko z kurkumą

1 szklanka niesłodzonego mleka kokosowe, migdałowego lub z ryżu

¼ – ½  łyżeczki pasty z kurkumy (można po prostu wsypać sypką przyprawę)

1 łyżeczka oleju kokosowego

szczypta zmielonego czarny pieprz

kilka kropli naturalnego ekstraktu z wanilii

miodu do smaku

cynamon do posypania

Do mleka dodać przyprawy i zmiksować lub użyć blendera. Można delikatnie podgrzać. Wlać do szklanki posypać cynamonem.

Bezpieczeństwo stosowania

Kurkumy nie należy stosować długotrwale przez osoby  z  niewydolnością serca. Natomiast osoby z skłonność do kamicy nerkowej, kamicy żółciowej, niedrożnością dróg żółciowych lub zaburzeń przewodu pokarmowego, nie powinny w ogóle z niej korzystać.  Kobiety w ciąży nie powinny stosować kurkumy. Jeżeli masz planowany jakikolwiek zabieg powinieneś przestać jej używać 2 tygodnie przed terminem.

Literatura

Shoba G, Joy D, Józef T, Majeed M, Rajendran R, Srinivas PS (1998). Wpływ piperyny na farmakokinetykę kurkuminy u zwierząt i ochotników. Planta Med 64 (4): 353-6

Niamsa, N i Sittiwet C. (2009) Aktywność przeciwbakteryjną ekstraktu wodnego z Curcuma longa. Dz. Farmakologii i Toksykologii, 4: 173-17

Kuptniratsaikul V Thanakhumtorn S, Chinswangwatanakul P, Wattanamongkonsil L, Thamlikitkul V. (2009) Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania wyciągów domestica Curcuma u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych. J Altern Uzupełnienie Med.  15 (8) :891-89